Bauhaus Dessau
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Het Bauhaus-gebouw in Dessau is een icoon van het modernisme, ontworpen door Walter Gropius, dat in 1926 werd geopend en diende als schoolgebouw voor de Bauhaus-school voor kunst, design en architectuur.
Omschrijving
Na de gedwongen verhuizing vanuit Weimar in 1925 vond het Bauhaus in Dessau een nieuwe plek en kwam de school tot bloei. Het gebouw, ontworpen door Walter Gropius en gerealiseerd in slechts één jaar, is een gebouwd manifest van functionalisme en de principes van het Nieuwe Bouwen, met een 'molenwiekpatroon' van verschillende gebouwen. Het complex omvatte onder meer ruimtes voor lessen, ateliers, kantoren, een auditorium, een restaurant en een studentenhuis. Kenmerkend voor het gebouw zijn de grote glasvlakken, stalen frames en het gebruik van moderne materialen als staal en beton, die bijdroegen aan de transparante en open uitstraling en de nadruk op licht binnenin de gebouwen. Het ontwerp is functioneel en eenvoudig, zonder overbodige decoratie, en combineert architectuur, kunst en design. De studenten werden aangemoedigd hun creativiteit te verkennen door te werken met diverse materialen. Het Bauhaus in Dessau kende in deze periode docenten als Paul Klee, Wassily Kandinsky en László Moholy-Nagy, die naast Gropius zelf, Georg Muche en Oskar Schlemmer deel uitmaakten van het lerarenkorps.
UNESCO Werelderfgoed
Sinds 1996 staat het Bauhaus-gebouw in Dessau, samen met andere Bauhaus-sites in Weimar en Bernau, op de UNESCO Werelderfgoedlijst. De toekenning in 1996 betrof oorspronkelijk het Bauhaus-gebouw en de Meisterhäuser in Dessau. In 2017 werd de site uitgebreid met onder andere galerijflats in Dessau, wat de bijdrage van Bauhaus aan sobere ontwerpen, functionalisme en sociale hervormingen benadrukt. De gebouwen worden erkend vanwege hun culturele betekenis als representanten van het Klassiek Modernisme en de revolutie die de Bauhaus-beweging teweegbracht in architectonisch en esthetisch denken.
Functie en Filosofie
Het Bauhaus in Dessau functioneerde als een staatsuniversiteit voor design. De school combineerde vakmanschap, kunst en technologie, met als doel een nieuwe eenheid te creëren. Belangrijke principes waren onder meer 'vorm volgt functie' en het streven naar een 'Gesamtkunstwerk', waarbij een volledig kunstwerk werd nagestreefd. De gebouwen zelf waren een uiting van de esthetiek en principes van het Nieuwe Bouwen. De school experimenteerde met ruimtelijke indeling en zag kunst als een middel om het dagelijks leven te verbeteren, waarbij architectuur, wetenschap en sociale ideeën samenkamen. De docenten en studenten ontwikkelden in de werkplaatsen voorbeelden voor massaproducten, met een focus op functionaliteit en het gebruik van pure materialen, vaak met geometrische en strakke vormen, beïnvloed door De Stijl en het Constructivisme. Ook het concept van 'betaalbare woningen' en de interesse in massatypische constructie werden gevormd binnen het Bauhaus gedachtegoed.
Gebruikte bronnen: